Als je allergisch bent voor romantiek kun je dit verhaal beter niet lezen. Ondanks pogingen om wat volgt niet ál te romantisch in woorden te vatten heeft dit verhaal toch het lichte sprookjesgehalte dat misschien onvermijdelijk is bij een serie belangrijke levenservaringen. 

Toch ga ik het je vertellen. Het is namelijk míjn romantische sprookje en het heeft ook met jou te maken.

Komt-ie: 

Het is 1991 en ik loop als zestienjarige met vriendin Nienke door het dorp. Zij draagt een stapel Loesje-posters in de boodschappentas van mijn moeder, ik til een emmer behangplaksel en een kleverige kwast. Samen struinen we door het dorp op zoek naar elektriciteitskastjes op de allerbeste plekken. 

Naast de telefooncel plakken we een poster met “Waarom moeilijk doen als het samen kan”, op een kastje tussen de rozebottels naast de kerk komt de tekst “Streef onbekommerd naar het ideale”. Terwijl we door het dorp lopen, praten we over de teksten op de posters, over de wereld en het leven.

Ik huppel, want eindelijk heb ik een vorm gevonden om naar buiten te gaan met m’n zoekende idealen. Om niet meer in m’n eentje op m’n slaapkamer wat somber te peinzen over de wereld, maar om met anderen iets te doen, te praten en te proberen.

Vanuit die eerste opening verzamel ik in de jaren daarna langzaam een politiek vriendengroepje om me heen en elke zaterdagmiddag fietsen we allemaal vanuit ons eigen dorp in die jaren negentig richting de stad Groningen.

Daar vergaderen we aan een grote tafel achter in een politieke boekwinkel over alle onderwerpen die ons bezig houden. Dierenleed, bezuinigingen in het onderwijs, seksisme, het kappen van het regenwoud, racisme. We discussiëren, delen boeken en tijdschriften met elkaar en bedenken samen acties om aan de buitenwereld te laten zien wat er wat ons betreft anders moet en hoe dat kan.

Zo lopen we op een dag een rondje door de binnenstad met armen vol zakken tuinaarde en dozen vol planten en bloemen. Bij allerlei grote parkeerterreinen wrikken we wat stenen weg, vullen het gat met aarde, en planten er bloemen in.

Met gekleurd stoepkrijt schrijven we er “Ga toch fietsen” naast, als protest tegen de talloze auto’s in het centrum. Ondertussen hebben we gesprekjes met iedereen die nieuwsgierig kijkt wat we aan het doen zijn.

Op een andere dag fietsen we samen vanuit onze ommelander dorpen met fietstassen vol blikken verf richting de stad. We zagen namelijk de week daarvoor een gigantisch groot hakenkruis onder de spoorbrug.

Met z’n vijven klauteren we richting het talud en toveren dat witte hakenkruis om een in gigantische glimlachende paarse vis met gouden schubben.

Tussendoor dansen we samen bij concerten, kamperen in een weiland, picknicken en vieren feestjes.

Samen bouwen we ons eigen thuis

Als ik op mijn negentiende het ouderlijk huis uit wil om op mezelf te wonen, wil ik dat uiteraard met een deel van die vrienden. Er is een tekort aan betaalbare huizen, terwijl er wel van alles leeg staat en zo zoeken we zorgvuldig een pand dat al jaren leeg staat en geschikt is om te kraken.

Het is een gigantische voormalige kazerne met twee verdiepingen en ik ga met drie van mijn vrienden boven wonen. Beneden komt een groep meer doorgewinterde en wat oudere krakers waar ik me in eerste instantie wat ongemakkelijk bij voel.

Zij lijken ons maar naïeve hippies te vinden en misschien zijn we dat ook. Maar langzaam wen ik aan mijn onderburen en leer van alles van ze. We repareren samen de kapotte ramen, we repareren het lekkende dak, installeren een simpele keuken van spullen die we bij het grofvuil vinden en maken samen ons eigen thuis.

De oudere groep krakers is wel een stuk cynischer en hun grappen zijn hard. De overheid is per definitie om te wantrouwen en de gemiddelde burger wordt als nogal onnozele makke schapen weggezet.

Ik voel me ongemakkelijk bij die grappen, maar begin er na een tijdje toch aan mee te doen. Ik noem de politie langzaam standaard “smeris”, ben verontwaardigd over eenzijdige aandacht in de media en trek me langzaam wat terug in een meer verharde bubbel. 

Tot die ene avond

Er is een informatiebijeenkomst over vluchtelingen, georganiseerd door mensen die ik ken. Het is een avond met sprekers over vluchtelingen en asielbeleid en een debat na afloop. Ik kom net terug van een dag college in Utrecht waar ik dat jaar Humanistiek ben gaan studeren en ga zachtjes achterin het zaaltje staan. De sprekers zijn net klaar en mensen uit de zaal kunnen vragen stellen.

Een meneer staat op en vraagt iets. Hij vraagt of open grenzen niet tot problemen zullen leiden en of er ook verschil is tussen verschillende groepen vluchtelingen.

Een oprechte vraag, maar een vraag die niet 100% in het wereldbeeld van de organisatie en mijn nieuwe vriendengroep past. Tientallen mensen vallen over hem heen.

Hij wordt in de rede gevallen,  er wordt schamper gelachen en hij wordt als racist weg gezet. Ik zie hoe de man verward om zich heen kijkt, zwijgt en gaat zitten.

Ik sta bij het raam tussen mopperende kennissen en zie opeens hoe wij als groep naar de wereld kijken. Hoe veroordelend en hoe zwart-wit. Ik realiseer me door die man dat ik steeds meer vanuit wantrouwen naar de buitenwereld ben gaan kijken. Naar de overheid, naar de politie, naar de pers, zelfs naar de mensen op straat.

Onthutst loop ik de zaal uit, het lege marktplein over. Dit is niet hoe ik wil zijn, dit is niet hoe ik in de wereld wil staan. 

Ik wil mijn idealen voeden en tot uitdrukking te brengen, er iets mee te doen, maar niet op deze manier. Ik weet op dat moment niet hoe, maar ik wil een weg terug vinden naar die jonge vrouw die parkeerplaatsen veranderde in bloembakken en met mensen in gesprek ging.

Ondertussen is het twintig jaar later

Ondertussen is het twintig jaar later en ik heb stap voor stap mijn vorm gevonden. Via die studie Humanistiek, werken in een biologische winkel, marketing doen voor eerlijke voeding, literatuur lezen, observeren en zoeken.

Ik heb mijn vorm gevonden in hoe ik met mijn gezin, met vrienden maar ook met iemand in de wachtkamer of met jou, probeer te praten over het leven, de dingen en de wereld. Over zorgen, wanhoop, hoop en idealen die klein of groot zijn. In dingen proberen, zo goed en zo kwaad als het gaat. En in hoe ik in dit werk als merkstrateeg en schrijfdocent ondernemers help om verbinding te maken met hun klanten, maar ook met zichzelf, hun idealen en elkaar.

En daarmee kan ik niet alles wat ik graag zou willen en het is zeker niet zo’n happy end als in een gemiddeld sprookje.

De wereld en het leven zijn complexer dan dat. Maar als we in elk geval proberen om het samen te doen is die complexiteit op z’n minst een stuk leuker. En dan zien we het wel vanaf daar.